Μετά τους διωγμούς του 1922 παρέμεινε σημαντικός αριθμός (ανυπολόγιστος) φυλετικά και θρησκευτικά ελληνογενών χριστιανών, γιατί δεν θέλησαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες, έγιναν Τούρκοι υπήκοοι και αποδέχθηκαν τον μουσουλμανισμό, αλλά παρέμειναν χριστιανοί.
Από το 1912-14 (Α΄Π.Π. και την συμμαχία των Ελλήνων με την ΑΝΤΑΝΤ) για την αυτοπροστασία τους οι Έλληνες του Πόντου οργανώνονται σε άτυπα αντάρτικα σώματα. Η δράση τους κορυφώνεται το 1918 με την απόβαση του στρατού μας στη Σμύρνη, όταν ο Πόντος γίνεται έρμαιο στις συμμορίες του Τοπάλ Οσμάν και οι συνθήκες επιβάλουν να αναπτυχθεί το αντάρτικο σαν καταφύγιο λύτρωσης και αυτοδύναμης σωτηρίας, έως και το 1924.
Στοχευμένα οι Κούρδοι του ΡKKσήμερα θέλουν να μεταφέρουν τις συγκρούσεις στην περιοχή του Πόντου, στην οποία από την δεκαετία του 1990 και λίγο μετά το 2000 έδρασε πολυάριθμο «Αντάρτικο Σώμα» από Τούρκους υπηκόους που μιλούσε ποντιακά και του οποίου ηγείτο γυναίκα. Οι ομάδες αυτές δεν είχαν καμιά σχέση με κουρδικές, ακροαριστερές, αγροτικές ή άλλες οργανώσεις και κατάφεραν σοβαρά χτυπήματα στην τοπική στρατοχωροφυλακή.
Με τη συνεργασία αντάρτικων ομάδων του Πόντου (χωρίς ονομαστική αναφορά) το ΡKKπραγματοποίησε τις τελευταίες επιθέσεις στο υδροηλεκτρικό φράγμα στο Κιουρτούν Αργυρούπολης (Γκιουμουσχανά) και στην μικρή πόλη Τσάλνταγ της Κερασούντας. Στον ίδιο χρόνο με το τελευταίο χτύπημα στην Κων/πολη (7-6-2016) στήθηκε ενέδρα σε Τούρκικη στρατιωτική φάλαγγα στην Αργυρούπολη στην τοποθεσία Ilcesi, σύμφωνα με ανακοίνωση του PKKαπό Κούρδους και «άλλες οργανώσεις της περιοχής» με σοβαρές απώλειες σε προσωπικό και υλικό.
Περισσότεροι από 100 σύλλογοι έχουν ιδρυθεί κυρίως στην περιοχή του Πόντου και την Κων/πολη ενώ πολύ μεγάλος αριθμός (8 εκ. τα έτη 2009-2012) αντίτυπα της Αγίας Γραφής, μεταφρασμένα στην τουρκική γλώσσα, πουλήθηκαν στην Τουρκία (πηγή συγγρ. Χειλαδάκης). Οι Ποντιακοί ραδιοσταθμοί που εκπέμπουν από διπλανές χώρες (Ρωσία, Γεωργία, Αρμενία κλπ) εκτός από την πληροφόρηση, με την ομιλούσα κατανοούν την ίδια γλώσσα (ποντιακά) και φυσικά ενισχύεται καθημερινά το συναίσθημα της ελληνικής καταγωγής τους. Το πουλόβερ άρχισε να ξηλώνεται …..
Τα μέτωπα που άνοιξε εκτός Τουρκίας και στο εσωτερικό ο σουλτάνος και μέχρι σήμερα χαρισματικός ηγέτης είναι πολλά και απροσπέλαστα. Νομοτελειακά έρχεται το τέλος. Ένα τέλος που θα ορίζει μια μικρότερη Τουρκία, σε γεωγραφικά όρια, γεωστρατηγική σημασία, στρατιωτική ισχύ, έχοντας γείτονες μόνο ανάδελφους λαούς και εντεινόμενες εσωτερικές συγκρούσεις. Ο νέος χαλίφης Ερντογάν περιτριγυρισμένος από αυλοκόλακες στο σαράι (ανάκτορο) του, θα γευθεί σύντομα τους καρπούς του εθνικού και θρησκευτικού φανατισμού, καθώς και του μεγαλοϊδεατισμού που πρεσβεύει και καλλιεργεί …..